Wise Blood

by Flannery O'Connor

Flannery O’Connor (1925-1964), is another southerner belonging to the writers called “Southern Agrarians”, working in the 1930s and 40s in the American South.

She was born in Savannah and studied creative writing at the Iowa Writers' Workshop.

 She was afflicted by lupus, a serious illness and died at the age of 39.

She was a Catholic and has been considered a religious writer, but she was more than that.

Her book Wise Blood is about Hazel Motes, a soldier who got wounded at the war somewhere in Asia and returns home to nobody actually and with no faith anymore-although he used to wander around with his grandfather, a preacher, before the war and preach love for Christ.

After the experience he has at war, he becomes-or wants to become- a nihilist and wants to create a new church the Church without Christ.

He buys an old car, an old Essex and travels all over the area, trying to preach the new faith, with the new Christ who does not promise any redemption to people.

 His eyes 

“don’t look like they see what he is looking at, but they keep on looking”,

 Sabbath Lily Hawks says about him, whom she tries to seduce.

She is the daughter of a “blind” preacher, a Protestant just like Hazel’s grandfather was. He tries to get rid of his daughter just like another father in the book does for his son, who suffers some mental illness and believes he has wise blood that tells him what is right to do and who also meets Hazel and wants to become the first and only member of his new church, the Church without Christ.

The symbolisms and the violence, of parents on their children, of the police on civilians and Hazel Motes’s on a fake preacher he meets and kills, is all over the story.

O' Connor's grotesqueness is due to her being a Catholic believer. At least that's what she wants us to believe through her letters and essays. But there could be other explanations like for example social reasons. The woman of the South in the middle of the twentieth century, had to be taking care of her beauty both physically and in manners (etiquette). But as O' Connor suffered of lupus, she was distorted with swellings and bloatings. So all this suffering and distortion in her work may be the result of a reaction to this cultural oppression for beauty on the women of her times. So it's the violence of Southern culture which does not only affect the culture of femininity of the South but goes way beyond it. We read about murdered, abused, abandoned children in the book, about police brutality and of course there is overt racism for colored people and poor whites.

Like all the writers after the wave of Modernism in Literature, Flannery follows the letter of the schools of creative writing and produces Wise Blood , which is an interesting, religion-centered but not only, post modern novel.

I would recommend it to those who have a deeper interest in Literature or those who just like to listen to strange stories of the religious, racist, American South of the beginnings of the 20^th century.

I really enjoyed reading it and, I am NOT a religious person.

Coming next in the course is

3. Lolita

by Vladimir Nabokov

which will be analyzed by our professor Amy Hungerford, in her familiar by now way of setting questions for us to think on another one of "the most compelling novels written in the last half of the 20th century" that she thought of including in her course.

"Black Boy" by Richard Wright

1. Black Boy

      by Richard Wright

The first reading of the term is Richard Wright’s Black Boy, which was published in 1944, then called American Hunger.

Wright was already a successful writer at that time with his first novel Native Son.

 I didn’t expect R. Wright, once member of the American Communist Party (from 1932 to 1944), to be a writer to study about, at Yale University.

I listened to Professor A. Hungerford’s lecture about the problems the author had in publishing his book and she very proudly –because the letters are kept at Yale- read to us parts of his correspondence with a member of the editorial board of the Book of the Month Club (a mail-order book club, which was “a powerful engine for selling books, just like Oprah’s Book Club is today”) who really pressed Richard Wright to make serious changes to his story, which by the way is titled as autobiography, and at the end there was a compromise between the two sides leaving the second part of the book out!

So Black Boy is an autobiography, whatever that means. He received a lot of criticism from both sides about the autobiographical issues of his book, me finding my preferences on the side of what William Faulkner wrote to him upon reading Black Boy. He said to R. Wright:

“The good, lasting stuff comes out of one’s individual imagination, and sensitivity to, and comprehension of, the sufferings of Everyman-Any Man- not out of the memory of one’s own grief. I hope you will keep on saying it, but I hope you will say it as an artist, as in Native Son.”

Richard Wright was born in 1908, on a plantation in Mississippi, the racist south of the USA.

The social and economic conditions deprived a black boy like him of any hope to get out of the pit.

In the first part of the book his childhood in Mississippi at the beginning of the 20^th century, is described. Excellent literature, no matter biographical or not. Although they are not slaves anymore in his family, the economic conditions are so filthy and the racism of the white people so harsh, that little Richard is abused in several ways BUT he finds a way to escape literally and figuratively from the hell of the South to “freedom” in Chicago, in the North.

 “What was it that made me conscious of possibilities? From where had I caught a sense of freedom?”

He wonders, asking himself how he managed to get out of the pit and fly towards freedom.

 And he gives the answer himself “From books”!

Borrowing books from the local library was not a piece of cake for ex-slaves and he had to create a whole secret situation to be able to do it. He had to hide that he wanted to get educated from both the blacks and the whites. The first would make fun of him and the second would think suspiciously "what should a negro need education for?"

 And that’s how he managed to become conscious of his situation, like Camy’s Sisyphos who had the opportunity to think,-if he got the opportunity, no books for him though, on his way down from the top of the hill, to take the rock and start climbing up again.

So that’s the first part of the initial copy that Richard Wright gave to his publishers in 1944.

 The second part with the title The Horror and the Glory was about his life in Chicago, his being a member of the Communist Party of America and his disillusionment.

 Its six chapters weren’t published until 1977!

Richard Wright was the first black writer to enter the Book of the Month Club and he was a great influence to the coming black writers.

He moved to Paris in 1946 and lived there as an American expatriate,  until his death in 1960.

In Paris, he became friends with French writers like Jean-Paul Sartre, Albert Camus and lots of the intellectuals living in Paris at that time. 

That’s a long trajectory for the “black boy” from the American South.

I recommend this book, not only because it’s an interesting story but also because it is narrated in a beautiful literary way that leaves you satisfied when you close the book and you start thinking of it.

To be continued, with the next American novel of the second half of the 20th century, which professor Amy Hungerford has chosen for her course for Yale students and which can also be attended online by anyone interested in the subject. Which novel is also by a southern American writer:

Flannery O' Connor's

 Wise Blood

Yale University [MOOC = Massive Open Online Course]

Professor Amy Hungerford

Μικρό Χρονικό Τρέλας

του Αύγουστου Κορτώ

Τον αγαπημένο fb-φίλο Αύγουστο τον θαυμάζεις για το θάρρος, την ευφυΐα, το απίστευτο χιούμορ, τον αυτοσαρκασμό, την καλοσύνη και την ευγένεια της ψυχής του.

Δεν είναι δύσκολο να γοητέψεις με θέματα που χειρίζεται ο συγγραφέας τουλάχιστον στα δύο βιβλία του που έχω διαβάσει εγώ: Το βιβλίο της Κατερίνας και το Μικρό Χρονικό Τρέλας , και πολύ περισσότερο όταν έχουν δηλωθεί ως αυτοβιογραφικά.

 Όμως στο Μικρό Χρονικό Τρέλας έχουμε να κάνουμε με πολύ καλή λογοτεχνία, εκτός των άλλων. 

Είναι ο τρόπος που χειρίζεται τη γλώσσα –που την κατέχει άριστα, όπως άλλωστε και την αγγλική και έχω απολαύσει μεταφράσεις του- η δομή της αφήγησης της ιστορίας του, τα πεταχτά αυτοσαρκαστικά σχόλια εκεί που δεν τα περιμένεις, που αλατοπιπερώνουν το στυλ του, τα μικρά κεφάλαια με τα οποία απευθύνεται άμεσα σε ορισμένα πρόσωπα ή στον αναγνώστη, άλλοτε ζητώντας τους συγνώμη και άλλοτε εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη και την αγάπη του και φυσικά το ίδιο το θέμα, που σου δίνουν την γλυκιά εκείνη αίσθηση όταν διαβάζεις ωραία λογοτεχνία.

Στο βιβλίο όλα αρχίζουν την Κυριακή 28 Δεκέμβρη 2008 μέσα στη μαύρη νύχτα, όταν ο Πέτρος Χατζόπουλος, όπως είναι το αληθινό του όνομα, πετιέται από το κρεβάτι του και βρίσκεται μονομιάς όρθιος με τη σκέψη «Δεν θα τρελαθώ σαν τη μάνα μου». Στις 28 Δεκέμβρη 2002 μέσα στη μαύρη νύχτα είχε πεθάνει η μάνα του από το ίδιο της το χέρι.

Νοιώθει μια απίστευτη ενέργεια να τον κατακλύζει, «..νόμιζα πως η καρδιά μου ήταν το επίκεντρο ενός ψυχικού Μπιγκ Μπανγκ, που κάθε στιγμή γεννούσε κι άλλους γαλαξίες.» 

Και αρχίζει μια περιπλάνηση στην Αθήνα αλλά και στην ψυχή του, ακολουθώντας τις προσευχές εκατομμυρίων ανθρώπων που ανακατεύονταν σ’ ένα μουρμουρητό μέσα στο κεφάλι του, προσπαθώντας να βρει τρόπο να τους πείσει ότι αυτός ο νέος Δαλάι Λάμα, θα εισακούσει τις προσευχές τους και θα τις πραγματοποιήσει. 

Ταυτόχρονα νιώθει ένοχος που δεν προνόησε να αποτρέψει τα δεινά που κατακλύζουν την ανθρωπότητα, όπως αρρώστιες, σεισμούς, πολέμους κλπ.

Η ψύχωση απλώνεται και μεταμφιέζεται ανάλογα και με τα τεκταινόμενα στον πραγματικό κόσμο της Αθήνας, του Δεκέμβρη του 2008. Ο Δαλάι μεταμορφώνεται σε διάβολο και οι περαστικοί παίρνουν κι αυτοί ρόλους στη φαντασίωση που δημιουργεί το οξύ ψυχωσικό επεισόδιο. Μπαίνει και ο Γρηγορόπουλος και τα καμένα Εξάρχεια εκείνου του μήνα, εκείνης της χρονιάς.

Όπως και στον fb-τοίχο του, ο Αύγουστος προσπαθεί να βοηθήσει με το λόγο του - όχι σαν ιεροκήρυκας - όλους όσοι λόγω των προσωπικών τους επιλογών, (είτε είναι θέματα σεξουαλικής ταυτότητας, είτε ψυχικής υγείας ακόμη και κοινωνικοπολιτικά θέματα όπως η στάση κόντρα στο φασισμό), υποφέρουν ή απειλούνται από κοινωνική περιθωριοποίηση.

Αυτό το βιβλίο του Α. Κορτώ θεωρώ ότι θα μείνει  και θα αποτελέσει εγχειρίδιο-βοήθημα στην Ιατρική σχολή όπου φοίτησε και ο ίδιος ο συγγραφέας.

 Αλλά θα μείνει και στις καρδιές όλων όσοι είτε νοσούν οι ίδιοι είτε κάποιον δικό τους είδαν να υποφέρει από την ψυχική αυτή νόσο.

 Ακόμα και τους υπόλοιπους τυχερούς που δεν νόσησαν και ούτε θα νοσήσουν, θα βοηθήσει, στη διαμόρφωση μια πιο υγειούς, επιστημονικής αντίληψης σχετικά με τους ψυχικά πάσχοντες, διότι όπως ο ίδιος ο συγγραφέας γράφει:

«Η λέξη τρελός, παρόλη την αχανή εξάπλωσή της και συχνή της χρήση, είναι μια λέξη προβληματική.

Αν δεν χρησιμοποιείται μεταφορικά, ως εμφατικός τύπος του αρέσκομαι (π.χ., τρελαίνομαι για κοτομπέικον) ή ως περιγραφή ενός ανθρώπου ανεξάρτητου, με άναρχο, ζωηρό πνεύμα ……., είναι ένας όρος αντιεπιστημονικός και προσβλητικός, κι ορθώς αποτελεί ανάθεμα για την ιατρική κοινότητα.» 

Συνεχίζει εξηγώντας τότε γιατί χρησιμοποιεί την λέξη αυτή και μάλιστα στον τίτλο του βιβλίου του.

Υπάρχει μια διαμάχη ανάμεσα σε θεωρητικούς της λογοτεχνίας αλλά και συγγραφείς (π.χ. Φώκνερ - Ρίτσαρντ Ράιτ, για το βιβλίο του δεύτερου The Black Boy) σχετικά με τα αυτοβιογραφικά βιβλία, αν πρέπει ή δεν πρέπει να περιλαμβάνουν μυθοπλαστικά στοιχεία. 

Δεν γνωρίζω τι ακριβώς έχει κάνει ο Κορτώ στο Μικρό Χρονικό του, αλλά ούτε και έχει σημασία. Το σημαντικό είναι, ότι είναι ένα πολύ καλό λογοτεχνικό βιβλίο, που αξίζει να διαβαστεί.

«… δεν μπορώ παρά να θαυμάσω τη δαιμόνια φύση του ανθρώπινου υποσυνείδητου και τα όσα μπορεί να εξυφάνει –από τα όνειρα που βλέπουμε στον ύπνο μας μέχρι ένα παραλήρημα σαν αυτό που υπέστην- εν αγνοία μας ή και παρά τη θέλησή μας. Στα μάτια μου φαντάζει σαν ένας τελείως αυτόνομος εαυτός με δυνάμεις πολύ μεγαλύτερες από αυτές του συνειδητού μας νου: μια γιγάντια, παγερή οντότητα…. με δική της μυστηριώδη βούληση.

Γι’ αυτό κι εξακολουθώ να βρίσκω τόσο εύστοχο το μεταφορικό σχήμα του παγόβουνου που χρησιμοποίησε ο Φρόυντ για να μιλήσει για τη δομή της ανθρώπινης προσωπικότητας.

Κανείς πραγματικά δεν ξέρει για τι είναι ικανός.»