'Disgrace'

by J.M.Coetzee

Η αρχική πρόταση συνηθίζεται να έχει μια πρόσθετη βαρύτητα, στη λογοτεχνία. Εδώ ο J.M. Coetzee αρχίζει:

“ For a man of his age, fifty two, divorced, he has, to his mind, solved the problem of sex rather well”.

Όμως όταν συναντά τη Soraya στο δρόμο τυχαία με τα δυο της παιδιά και αυτή δίνει τέλος στα προγραμματισμένα ραντεβού τους κάθε Πέμπτη έναντι αδρής αμοιβής από την πλευρά του, ο David, δύο φορές διαζευγμένος, καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Cape, μένει μετέωρος όσον αφορά το θέμα αυτό.

Έχει γνωρίσει πολλές γυναίκες στη ζωή του και έχει απολαύσει τον έρωτα όμως δεν έχει τελειώσει και έτσι η ομορφιά και η νεανική λάμψη μιας φοιτήτριάς του, βάζουν φωτιά στον αισθησιασμό και τη φιληδονία του. Χωρίς περιττή προσπάθεια, κοιμάται μαζί της και όχι μία φορά. Όταν γίνεται γνωστή η σχέση αυτή, αρχίζει η «ατίμωση» (Disgrace) για τον καθηγητή. Χάνει τη θέση του στο Πανεπιστήμιο-δεν αγωνίστηκε να την κρατήσει βέβαια και επειδή δεν θέλει να απολογηθεί δημοσίως αλλά και επειδή γι αυτόν δεν ήταν παρά μια δουλειά- και φυσικά γίνεται αποδέκτης της αποδοκιμασίας και της απόρριψης του κοινωνικού του περίγυρου.

Πηγαίνει στην εξοχή στο κτήμα της κόρης του, η οποία ασχολείται με αγροτικές δουλειές, για να συνέλθει. Αντί γι αυτό όμως εμπλέκεται σε μια ιστορία άγριας επίθεσης τριών εγχρώμων ανδρών μέσα στο σπίτι τους, που περιλαμβάνει εκτός από τρομακτική βία εναντίον του και το βιασμό της κόρης  του. 

Στο σημείο αυτό ο συγγραφέας καταπιάνεται με το εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα της συμβίωσης των διαφορετικών φυλών στη χώρα του apartheid, μετά την κατάργησή του. Δεν υποστηρίζει κανέναν, δεν κατηγορεί κανέναν, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα κλίμα ανεκτικής συμβίωσης λευκών και μαύρων. Δεν αναφέρει πουθενά τη λέξη μαύρος, μόνο «σκουρόχρωμη επιδερμίδα». Παρόλα αυτά το βιβλίο του προκάλεσε αμφιλεγόμενες αντιδράσεις και ο ίδιος κατηγορήθηκε ότι εκμεταλλεύτηκε το θέμα του βιασμού στη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής. Προσωπικά βρίσκω ότι τήρησε ίσες αποστάσεις.

 Ο πατέρας, θέλοντας να προστατεύσει την κόρη του, προσπαθεί να την πείσει να φύγει και να εγκατασταθεί σε μια ασφαλέστερη χώρα όμως η κόρη -εκφράζοντας ίσως μια ευχή- αποφασίζει να μείνει στο σπίτι της και να ενσωματωθεί στην τοπική κοινωνία, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να παραδώσει τη γη της στον πρώην εργάτη της και νυν συνιδιοκτήτη της μικρής της φάρμας και ακόμα και να γίνει η τρίτη σύζυγός του, για να έχει την προστασία του.

Πολύ όμορφη λογοτεχνία. Διαβάζεται σε πολλά επίπεδα. Απολαμβάνεις τη γλώσσα, την αφήγηση και τα πολλά θέματα που αναπτύσσονται αριστοτεχνικά και αντικειμενικά. Ο J.M.Coetzee, ο οποίος γεννήθηκε το 1940 στη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής από γονείς αποίκους εκεί από τον 17^οαιώνα Ολλανδικής καταγωγής, πήρε πολλά βραβεία, στην απονομή των οποίων συχνά αρνήθηκε να παραβρεθεί και το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο Λογοτεχνίας Νόμπελ. Άνθρωπος απόμακρος, μοναχικός, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας ζει σήμερα στην Αυστραλία. Θεωρείται ένας από τους πιο αξιόλογους σύγχρονους συγγραφείς.