Ματωμένα Χώματα (340 σελίδες)

της Διδώς Σωτηρίου

Το γεγονός ότι το παρόν βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1962 και από τότε, με μόνη εξαίρεση τους σκοτεινούς χρόνους της δικτατορίας, δεν σταμάτησε να εκδίδεται κάθε χρόνο φανερώνει την αξία του.

Η συγγραφέας, γεννημένη και αυτή σε χωριό κοντά στην αρχαία Έφεσο, καταφέρνει να αποδώσει με αντικειμενικότητα, δίκαια και τίμια μια συναισθηματικά φορτισμένη περίοδο της ελληνικής ιστορίας, αυτή της Καταστροφής της Σμύρνης το 1922 μέσα από την περιπέτεια της ζωής του κεντρικού ήρωα Μανώλη Αξιώτη.

Το βιβλίο αρχίζει με τον Μανώλη να αφηγείται:

«Ως τα δεκάξι μου χρόνια παπούτσι δε φόρεσα, μήτε καινούργιο ρούχο. Ο πατέρας μου μιαν έγνοια είχε, ν’ αποκτήσει πολλά χωράφια, λιόδεντρα και συκοπερίβολα. Η μάνα μου έκανε δεκατέσσερις γέννες, μα της ζήσαν μόνο εφτά παιδιά και από τούτα τα τέσσερα της τα φάγαν οι πόλεμοι.»

Στον πρόλογο της πρώτης έκδοσης γράφει μεταξύ άλλων η Διδώ Σωτηρίου:

«Κάτω απ’ τον Μανώλη Αξιώτη, τον κεντρικό αφηγητή του βιβλίου, υπάρχει ο Μικρασιάτης αγρότης, που έζησε τα Αμελέ Ταμπούρια του 1914-18, που φόρεσε αργότερα τη στολή του Έλληνα φαντάρου, που είδε την καταστροφή, έζησε την αιχμαλωσία και που πρόσφυγας έφαγε πικρό ψωμί, σαράντα χρόνια λιμενεργάτης συνδικαλιστής, μαχητής της Εθνική Αντίστασης.

Ήρθε και με βρήκε και μου έδωσε ένα ντεφτέρι με τις αναμνήσεις του. Συνταξιούχος, κάθισε με υπομονή και κοπίασε να γράψει με τα λίγα γραμματάκια του, τα όσα είδαν τα μάτια του εξήντα τόσα χρόνια.»