Σέρρα

 

του Γιάννη Καλπούζου

Το βιβλίο του Καλπούζου είναι προϊόν έρευνας όπως κάθε δουλειά του συγγραφέα. Αρχίζει με τη σφαγή των Αρμενίων του Πόντου τον Ιούνιο του 1915 και ακολουθεί την συγκλονιστική περιπέτεια του εκεί ποντιακού ελληνισμού μέσα από τη δραματική περιπέτεια ζωής του Γαληνού Φιλονίδη, μέχρι την ανταλλαγή του πληθυσμού μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τον Ιανουάριο του 1923, έξι μήνες πριν τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Ο φόβος, η μισαλλοδοξία, ο εθνικισμός των Νεότουρκων, το αντάρτικο των ποντίων, η προσφυγή στη ομόθρησκη Ρωσία που εν τω μεταξύ γίνεται Σοβιετική Ένωση, οι διώξεις των εκεί προσφύγων Ελλήνων, τα στρατόπεδα εργασίας στη Σιβηρία και η μεταφορά των Ελλήνων στις στέπες του Καζακστάν με τους αφόρητους καύσωνες το καλοκαίρι και το δριμύ ψύχος το χειμώνα, οι πληροφορίες που φτάνουν από την Ελλάδα που δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές, όλα δημιουργούν μια ανασφάλεια στον πληθυσμό που δεν ξέρει πώς να δρομολογήσει τη ζωή του.

Η προσωπική αντίληψη του συγγραφέα όσον αφορά τη θρησκεία και η έλλειψη κριτικής ματιάς στο νεοσυσταθέν σοσιαλιστικό κράτος της ΕΣΣΔ, αποτελούν στοιχεία που αφαιρούν από την αντικειμενικότητα των γεγονότων.

Παρόλα αυτά, ο παραλληλισμός της περιπέτειας του ποντιακού ελληνισμού με τις κινήσεις του χορού της φωτιάς, της σέρρας, δημιουργεί μια διήγηση που σε συναρπάζει και σε ταξιδεύει όπως άλλωστε όλα τα βιβλία του Γιάννη Καλπούζου.